Giải pháp cách nhiệt khi thiết kế căn hộ cho thuê không chỉ giúp ngăn bức xạ mặt trời mà còn tạo nên không gian sống mát mẻ, dễ chịu mà không quá phụ thuộc điều hòa. Sau đây là 6 giải pháp kiến trúc cách nhiệt tự nhiên, từ tổ chức mặt bằng đến cấu tạo bao che, giúp chủ đầu tư và kiến trúc sư có hướng tiếp cận chuyên môn và khả thi.
Nguyên tắc khi thiết kế kiến trúc cách nhiệt
Việc ứng dụng các biện pháp kiến trúc chủ động ngay từ giai đoạn thiết kế sẽ giúp giảm nhiệt độ trong nhà 5–8 °C, tiết kiệm 15–25% năng lượng và mang lại trải nghiệm sống chất lượng cho khách thuê.
Passive Design (Thiết kế thụ động)
Đây là giải pháp xanh, thiết kế thụ động tận dụng các yếu tố như: hướng gió, hướng nắng, địa hình để giảm sự truyền nhiệt. Thường xác định hướng lấy gió mát (thường là hướng Đông Nam – Đông Bắc) và hướng chống nóng (Tây, Tây Nam).
Zoning Nhiệt (Phân vùng nhiệt)
Chia không gian thành các “vùng nóng” và “vùng mát” để bố trí cân bằng các không gian. Các vùng nóng như bếp, phòng tắm, vùng mát như phòng ngủ, phòng làm việc. Sắp xếp sao cho vùng mát tránh xa nguồn nhiệt, đồng thời bố trí vườn đệm, hành lang đệm giữa hai vùng.
Buffer Space (Lớp đệm đệm) – Giải pháp cách nhiệt khi thiết kế căn hộ cho thuê
Lô-gia, ban công, sảnh đệm… tạo ra vùng đệm khí quyển, làm giảm bức xạ và tiếng ồn. Không gian đệm còn có thể tận dụng để trồng cây xanh, nâng cao hiệu quả cách nhiệt và điều hòa vi khí hậu nhỏ.
6 giải pháp kiến trúc cách nhiệt tự nhiên khi thiết kế căn hộ cho thuê
Sau đây là 6 giải pháp cách nhiệt được thiết kế cho căn hộ cho thuê
Định hướng & tổ chức mặt bằng
Hướng công năng: Phòng ngủ, phòng làm việc nên đặt ở hướng Đông Bắc hoặc Đông để đón gió mát và ánh sáng buổi sáng. Phòng khách, bếp đặt hướng Nam hoặc Đông Nam hạn chế nắng chiều gay gắt.
Xoay khối nhà: Xoay lệch 10–15° so với đường biên lô đất để tránh tiếp xúc trực tiếp với hướng Tây, tận dụng gió chéo.
Chiều sâu phòng: Giới hạn chiều sâu ≤ 4,5 m để ánh sáng tự nhiên và gió xuyên qua hiệu quả hơn.
Sử dụng lam chắn nắng hoặc mái hiên
Lam ngang: Thường sử dụng am bê tông hoặc hợp kim nhôm đặt cách mặt tường 0,5–1 m, chiều dài đua ≥ 1 m ngăn 100 % tia nắng khi mặt trời ở góc cao (> 60°). Cần lưu ý tính toán chiều cao lam dựa trên tọa độ địa lý, góc cao mặt trời trung bình buổi chiều để đảm bảo lam che nắng quanh năm.
Mái hiên đua: Mái đua 1–1,2 m (với ban công) hoặc mái xanh nhẹ (substrate mỏng 10–15 cm) giúp giảm nhiệt bức xạ cho tầng trên
Double-skin Facade – Mặt tiền hai lớp cách nhiệt khi thiết kế căn hộ cho thuê
Double-skin Facade (Double-skin Façade) hay Việt hóa gọi là mặt tiền hai lớp. Tức là được cấu tạo hai lớp: Lớp ngoài vách kính hoặc lam che, lớp trong tường đặc hoặc kính thường. Khoảng không khí 200–400 mm giữa hai lớp hoạt động như lớp “cách nhiệt khí”.
Thông gió khoang: Mở khe trên-dưới để tạo đối lưu tự nhiên, đẩy khí nóng ra ngoài. Vật liệu vách ngoài: Kính Low-E (phủ bạc), lam nhôm có lớp sơn tĩnh điện kháng nhiệt.
Vách tường cách nhiệt tích hợp
Vách tường cách nhiệt tích hợp là hệ bao che đa lớp được thiết kế để vừa chịu lực vừa ngăn nhiệt truyền từ bên ngoài vào không gian bên trong. Bao gồm:
Lớp tường ngoài: có thể là tường gạch nhẹ AAC hoặc khung thép kết hợp panel sợi khoáng (rockwool). Chịu bức xạ mặt trời trực tiếp và hấp thụ nhiệt ban đầu.
Khoảng không khí hoặc lớp đệm cách nhiệt: giữa tường ngoài và lớp bên trong thường chứa vật liệu cách nhiệt như sợi khoáng, bông thủy tinh hoặc polyfoam. Khoảng đệm này (20–50 mm) tạo “lớp áo” cách nhiệt, ngăn dẫn nhiệt xuyên tường.
Lớp tường trong: bản thân vách trong (gạch AAC, tường khung bê tông nhẹ hoặc panel xi măng nhẹ) tiếp tục cách nhiệt đồng thời chịu các tải trọng xây dựng cơ bản.
Thông gió tự nhiên & giếng trời cách nhiệt khi thiết kế căn hộ cho thuê
Thông gió đối lưu tự nhiên có thể giảm nhiệt độ trong giếng trời đến 5 °C so với nhiệt độ ngoài, đồng thời lưu thông toàn bộ khối không khí nội thất.
Ngoài việc giảm nhiệt độ, tiết kiệm điều hòa thì mỗi phương pháp cách nhiệt này đều có những lợi ích bổ trợ như tối ưu ánh sáng, không gian, bảo vệ nội thất, giảm tiếng ồn, chống ẩm,…
Trần cách nhiệt & sàn mát
Trần cách nhiệt, sàn mát có thể giúp giảm nhiệt độ xuống 2-3 độ. Với trần cách nhiệt, giải pháp trần thạch cao giật cấp là lựa chọn hiệu quả. Khi kết hợp thêm hệ đèn LED âm trần, trần cách nhiệt không chỉ giảm nhiệt độ bức xạ mà còn mang lại ánh sáng đều và thẩm mỹ hiện đại cho căn hộ.
Ở sàn mát, lát gạch men màu sáng giúp phản xạ bức xạ mặt trời lên bề mặt, đồng thời dưới lớp gạch đặt tấm phản xạ nhiệt để ngăn chặn truyền nhiệt từ sàn bê tông.
Các giải pháp cách nhiệt khi thiết kế căn hộ cho thuê kể trên khi được tích hợp đồng bộ sẽ giảm phụ thuộc vào điều hòa, tiết kiệm năng lượng và cải thiện chất lượng môi trường sống cho khách thuê. Để đạt hiệu quả tối ưu, chủ đầu tư và kiến trúc sư nên đưa các phương án này vào hồ sơ thiết kế giai đoạn ý tưởng nhằm tiết kiệm chi phí điều chỉnh sau này và đảm bảo tiến độ thi công cho các căn hộ cho thuê.
